Ślepa cytadela. Przystanek na Faragonescji. The Long Tomorrow

Zmarły przed sześcioma laty Jean Giraud to jeden z najważniejszych twórców w historii komiksowego medium. Sporą popularność przyniosły mu rysunki do powstałej w latach sześćdziesiątych westernowej serii "Blueberry", ale to nie one świadczą o jego wielkości. Największy wpływ na karierę Francuza miały pracę z nurtu science-fiction, wykonywane pod pseudonimem Moebius, pod którym działał do końca życia. Jego najpopularniejszą serią jest tworzony wraz z Alejandro Jodorowskym (tak, tym od "Świętej góry") "Incal", choć swój specyficzny styl najbardziej ujawnił w solowych pracach. Komiksy Moebiusa wymykały się standardowej logice i udowadniały, że w obrazkowych historiach nie ma ograniczeń narracyjnych. Pod tym względem jego magnum opus stanowi "Feralny Major" - cykl opowiadający o przygodach Majora Gruberta, które zdecydowanie wymykają się typowym wyobrażeniom na temat fantastyki naukowej. Jednak Moebius spłodził też pełno krótkich form, w których widać ciągłe poszukiwania i eksperymenty. To właśnie one składają się na zbiorczy album z dość przydługim tytułem.

Zebrane w tomie komiksy dają czytelnikowi możliwość spojrzenia na cały zakres twórczości francuskiego rysownika. Są tutaj opowieści mistyczno-fantastyczne ("Ślepa Cytadela" czy "Ballada"), bawiące się znanymi konwencjami (choćby napisane przez Dana O'Bannona "The Long Tommorow"), choć najwięcej jest chyba humorystycznych historyjek ("Czy człowiek jest dobry?", "Przystanek na Faragonsencji") sprytnie igrających z różnymi standardami science-fiction. Dobrym przykładem jest wyśmiewające modę na twórczość Lovecrafta "Ktulu" lub "Na Feniksonie jest królewicz z bajki", w którym mieszkańcy dzikiej planety cieszą się, że ktoś w końcu zabierze od nich śmierdzące skóry zwierząt, w kosmosie uznawane za towar luksusowy. Są też szorty, w których żart opiera się na samej komiksowej formule, jak ma to miejsce w przypadku "Absolutenu Szczelnego". Lwia część tych historii to żelazna klasyka komiksu, ale znalazło się też kilka, które obecnie wydają się raczej miałkie. Zresztą w odautorskich opisach można przeczytać, że niektóre z nich powstały w trybie "pomysłu nie ma, a terminy gonią" i rzeczywiście można to odczuć. Pewnie wchodzi tu też kwestia czasu, jaki minął od ich powstania. Jednak w kontekście całości nie stanowi to aż takiego problemu. Po prostu warto zaznaczyć, że nie wszystko z podpisem Moebius musi być od razu genialnym dziełem.

Choć do strony fabularnej niektórych opowieści można mieć pewne uwagi, to trudno nie zachwycić się ich warstwą graficzną. Kreska Moebiusa jest niepodrabialna i wystarczy jedno spojrzenie, aby ją rozpoznać. Najbardziej zachwycają mnie same projekty obcych światów oraz ich mieszkańców. W tej kwestii pozostaje on jednym z niedoścignionych mistrzów, nie tylko w kontekście komiksowych ilustracji. Przeglądanie jego prac to relaksująca podróż do innych rzeczywistości, w których odnajdujemy to, co niewyobrażalne. Warto wspomnieć, że charakterystyczne dla albumu kolory zostały wymuszone dopiero w edycji amerykańskiej, bo wydawca bał się małej popularności czarno-białego albumu. Natomiast jego kolorowa wersja okazała się tam wielkim hitem.

"Ślepa cytadela. Przystanek na Faragonescji. The Long Tomorrow" to album, który powinien znaleźć się na półce każdego, kto chce zapoznać się z jedną z najważniejszych postaci europejskiego komiksu. Zawarte w tomie szorty pozwalają zrozumieć wszechstronność i obszar zainteresowania Moebiusa oraz stwierdzić, czy jego styl jest tym, czego poszukujemy w komiksie. Jak wcześniej wspomniałem, niektóre historie trochę się zestarzały, ale większość z nich jest na tyle unikalna, że pozostanie świeża jeszcze przez bardzo długi czas.

Ślepa cytadela. Przystanek na Faragonescji. The Long Tomorrow

Polska, 2018

Egmont

Scenariusz: Moebius

Rysunki: Moebius